Met Invent2gether heeft cultuureducatie werkelijk impact in gespecialiseerd en praktijkonderwijs
Overijssel, voorjaar 2024 – Innovatie en samenwerking stonden centraal toen dertien scholen in Overijssel hun deuren openden voor het project Invent2gether. Deze scholen ontwikkelden samen met kunstdocenten en leraren op maat gemaakte cultuureducatieprogramma’s voor leerlingen in het gespecialiseerd en praktijkonderwijs. Het resultaat? Unieke, creatieve programma’s die leerlingen letterlijk en figuurlijk in beweging brachten.
Van grammofoon en midwinterhoorn die emoties losmaakten op OCR Het Roessingh tot creatieve technologie die een magneet werd voor leerlingen van VSO Deventer, en van leerlingen van ’t Genseler die het podium van Metropool veroverden tot VR-movements die leerlingen op de Elimschool aan het swingen kregen. Invent2gether toont dat kunstonderwijs binnen het speciaal en praktijkonderwijs de sleutel kan zijn tot persoonlijke groei en ontwikkeling.
Onderzoek en creativiteit als basis
Het project werd geïnspireerd door het onderzoek ‘Creativiteit gevraagd’, dat de stand van cultuureducatie in het (v)so (voortgezet speciaal onderwijs) in Overijssel onderzocht. Hieruit bleek dat scholen dringend behoefte hebben aan passend aanbod maar obstakels ervaren. Zo ontstond Invent2gether, waarbij cultuur en onderwijs samenwerken om maatwerkprogramma’s voor deze leerlingen te ontwikkelen.
“Bij Invent2gether draait het om tijd, aandacht en samenwerking,” zegt projectleider Karin Kotte. “Kunstdocenten en leraren ontdekken samen wat werkt voor hun leerlingen, wat leidt tot unieke leerervaringen en blijvende veranderingen in kunstonderwijs.”
De kracht van kunst in het onderwijs
Wat dit project bijzonder maakt, is de focus op betekenisvolle ervaringen voor de leerlingen. “Kunst brengt het brein in beweging,” aldus Kotte. “Het stimuleert leerlingen om buiten de kaders te denken en geeft ze de kans om nieuwe vaardigheden te ontdekken. Dit is essentieel in het gespecialiseerd onderwijs, waar persoonlijke ontwikkeling vaak minstens zo belangrijk is als het behalen van leerdoelen.”
Dansdocent Benno Hübner zag leerlingen die zich normaal gesproken terughoudend opstellen, opbloeien door creatieve prikkels. “Met VR-brillen kreeg ik ze zelfs aan het dansen. Dit project zit vol geluksmomenten,” vertelt hij. “Je geeft een boost aan jongeren die vaak te horen krijgen wat ze níet kunnen.”
De kern van Invent2gether is volgens Karin Kotte vooral: tijd. Kunstdocenten en leraren gaan samen op onderzoek uit, of ze nou bij nul beginnen of bestaand materiaal door ontwikkelen. “Doordat daar eindelijk tijd, maar ook geld en aandacht voor is krijgen aanbieders de kans om te groeien in het gespecialiseerde onderwijs, en leraren op hun beurt in het geven van kunstonderwijs.”
Een nieuwe standaard voor cultuureducatie
Invent2gether heeft aangetoond dat cultuur een centrale rol verdient in het gespecialiseerd en praktijkonderwijs. Willem van Bruggen, beleidsadviseur van de provincie Overijssel, verwoordt het treffend: “Ervaren wat er kan, zonder aannames vooraf. Wat die creativiteit teweeg kan brengen, laat Invent2gether bij uitstek zien. Het project is een kans om meer aandacht te geven aan deze specifieke onderwijstypen. We zullen niet ieder kind kunnen bereiken, maar ik hoop toch dat deze impuls iets heeft opengezet.”
Samenwerking en groei
Invent2gether is een initiatief van de Provincie Overijssel in samenwerking met vijf Overijsselse penvoerders van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit. Dat zijn: Team Kunstcircuit onderwijs bij Bibliotheek Deventer, Stadkamer Zwolle, Oyfo (Cultuurwijs Hengelo), Concordia (Cultuureducatie Enschede) en Rijnbrink Cultuureducatie.
Deze samenwerking was gebaseerd op een gelijkwaardige bijdrage van alle partijen, waarbij iedere partner vanuit zijn eigen expertise waarde toevoegde aan het proces. Dankzij de steun van de provincie Overijssel kregen de teams de tijd en ruimte om programma’s te ontwerpen die niet alleen perfect aansloten bij de specifieke behoeften van de leerlingen, maar ook de potentie hebben tot verdere onderwijsontwikkeling.
Slotbijeenkomst 16 oktober
Voor iedereen die nieuwsgierig is naar de resultaten van Invent2gether: op woensdag 16 oktober vindt van 15:30 tot 17:00 uur de afsluitende bijeenkomst plaats bij Oyfo in Hengelo, F. Hazemeijerstraat 300. Tijdens deze bijeenkomst wordt de publicatie uitgereikt aan Tijs de Bree, gedeputeerde van de Provincie Overijssel en de aftermovie getoond. Aanmelden kan hier: https://tinyurl.com/yck8h8de
en natuurlijk Simone van Samen Zwolle in het tweede uur met weer een oproep.